Burgerschapsonderwijs
Visie op burgerschapsonderwijs
De Onderwijsraad (2012) verstaat onder burgerschapsonderwijs: "Jongeren leren functioneren, vanuit eigen idealen, waarden en normen, in een pluriforme, democratische samenleving, en bij hen het vermogen ontwikkelen aan deze samenleving een eigen bijdrage te (willen) leveren".
De Inspectie van het onderwijs (2006) beschrijft het zo: “De school bevordert basiswaarden en de kennis, houdingen en vaardigheden die nodig zijn voor participatie in de democratische rechtsstaat”.
Onze schoolvisie op burgerschapsonderwijs staat beschreven in ons schoolplan; deze sluit aan op wat hierboven genoemd wordt: wij leren onze leerlingen:
- kennismaken met andere culturen: (wereld)burgerschap
- veilig samen te werken en spelen
- verantwoordelijk omgaan met onze omgeving
- democratisch burgerschap en participatie op schoolniveau
Ons aanbod – wat deden we al?
Wereldburgerschap
In onze school wordt vanaf groep 5 voor wereldoriëntatie gewerkt met de methode Argus Clou. In 'Argus Clou aardrijkskunde' hebben de acht aspecten van wereldburgerschap (diversiteit, identiteit, mensenrechten, duurzame ontwikkeling, globalisering, verdeling, vrede en conflict, mondiale betrokkenheid) een duidelijke plek gekregen in de thema's 4 (Verschillen tussen mensen) en 5 (Jij als wereldburger). 'Argus Clou' wil kinderen, naast kennis en vaardigheden, ook inzichten en attitudes laten ontwikkelen die passen bij geografisch denken en de vorming van mondige en verantwoordelijke burgers. De methode besteedt aandacht aan de drie kernconcepten (democratie, participatie en identiteit) van actief burgerschap en sociale integratie. Er is ondermeer aandacht voor verschillende levensovertuigingen en vieringen.
Een veilig schoolklimaat
Het aanbieden van burgerschapsinhouden die raken aan de identiteit en opvattingen van individuen en groepen en die bovendien onderwerp zijn van maatschappelijk debat, vraagt om een veilig klimaat in klas en school. Onze school heeft een actief veiligheidsbeleid en monitort en analyseert de veiligheidsbeleving onder de leerlingen 2x per jaar.
School en omgeving
De omgeving rondom de school kan benut worden om leerdoelen te bereiken. De omgeving kan naar binnen worden gehaald, bijvoorbeeld met gastlessen door professionals of ouders. Dit gebeurt ook, bijvoorbeeld rondom lessen over de Tweede Wereldoorlog.
Aanvullend aanbod
Algemeen
We zijn in het schooljaar 2019-2020 gestart met lessen burgerschap vanuit de methode KWINK. Deze lessen vormen door de school een doorgaande leerlijn. We hebben burgerschapsonderwijs afgewisseld met sociale vorming wekelijks op ons rooster staan.
Wereldburgerschap
Groep 8 neemt af en toe deel aan het Democracity-spel (door ProDemos). Hiermee worden inzichten in bestuur op stad, provincie en landsniveau geleerd. Ook tijdens bijvoorbeeld een projectweek leren alle leerlingen over culturele verschillen en overeenkomsten.
Veilig schoolklimaat
Wij stimuleren veilig, vriendelijk en verantwoordelijk gedrag. Tot de herfstvakantie letten we in het bijzonder op vriendelijk gedrag. Tot de kerst op veilig gedrag, tot de voorjaarsvakantie op verantwoordelijk gedrag en daarna op alle drie. Bij 50 muntjes in de klas volgt een door de klas afgesproken beloning; bij 400 muntjes verdiend door de hele school volgt een schoolbeloning. Verder wordt aandacht besteed aan de 'week tegen pesten' – in deze week doen we minstens 1 positieve activiteit samen met de klas om 'vriendelijkheid' te benadrukken.
Twee keer per jaar nemen wij voor alle leerlingen ook de veiligheidsmonitor ZIEN af; vanaf groep 5 vullen de leerlingen deze monitor ook zelf in.
De school als democratische omgeving
Democratisch burgerschap en participatie op school kunnen worden versterkt als de school zelf functioneert als een democratische leef-, leer- en werkgemeenschap: leerlingen hebben inspraak; kunnen meedenken, -praten en -beslissen en ze leren verantwoordelijkheid te dragen voor deze besluiten. Participatie kan op klas- en schoolniveau vorm krijgen. Een voorbeeld is de leerlingenraad. In het schooljaar 2020-2021 is een leerlingenraad opgezet.
School en omgeving
De school organiseert jaarlijks aandacht voor goede doelen. We doen mee aan acties zoals Jantje Beton, een kerstcollecte en een sponsorloop voor een goed doel. Een ander voorbeeld van burgerschapsonderwijs in de praktijk is deze actie in coronatijd: https://oranjenassauschool.nl/nieuws/bezorg-een-glimlach